HISTORIOGRAFIA JANA MATEJKI. ZNACZENIE KOSTIUMU W TWÓRCZOŚCI MALARZA, dr Beata Biedrońska-Słota

HISTORIOGRAFIA JANA MATEJKI. ZNACZENIE KOSTIUMU W TWÓRCZOŚCI MALARZA

Historycy sztuki dokonują ciągle próby rekonstrukcji wyobraźni historycznej Jana Matejki. W XIX wieku w miarę postępu rosło wymaganie historycznej wiedzy. Wcześniejsza idealistyczna wizja malarzy akademickich zaczęła być stopniowo zastępowana przez historyczna precyzję. Miejsce więc akademickiej zasady decorum – stosowności, zajęła także akademicka wizja costume, czyli znajomości historycznych akcesoriów. W XIX wieku królową nauk była historia, stała się ideałem erudytów, zajęła miejsce literatury i retoryki. Prestiż historyka był bardzo wysoki.

Jan Matejko do swoich obrazów przystępował z niepospolitym zapasem wiedzy historycznej. W czasach Mistrza nie było jeszcze żadnych gotowych podręczników ilustrujących poszczególne okresy w dziejach sztuki i ich charakterystyczne cechy. Artysta musiał czerpać wiedzę wprost ze źródeł.

W Jego obrazach można odnaleźć wiele ubiorów typowych dla poszczególnych epok, mniej lub bardziej trafnie dobranych przez samego Mistrza, często przez Niego nawet samodzielnie przygotowanych lub wybranych z własnych zbiorów gromadzonych dla potrzeb malarskich wyobrażeń.

Dr Beata Biedrońska-Słota - historyk sztuki, kustosz dyplomowany, wieloletni kierownik Działu Tkanin w Muzeum Narodowym w Krakowie.  W 1985 roku uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych nadany przez Uniwersytet Jagielloński na podstawie pracy „Kobierce perskie tzw. polskie. Studium nad budową i znaczeniem ornamentu w sztuce islamu”, napisanej pod kierunkiem prof. Lecha Kalinowskiego. Autorka wielu publikacji, wśród których najważniejsze to: "Kobierce tureckie" Kraków 1985; "Kobierce perskie tzw. polskie. Studium nad budową i znaczeniem ornamentu w sztuce islamu" Folia Historiae Artium 1987; "Katalog tkanin perskich” 2002; "Polski ubiór narodowy zwany kontuszowym" 2005; „Tkaniny orientalne w Polsce- gust czy tradycja?”, Warszawa 2010; „Persian Sashes Preserved in Polish Collection” w: Carpets and Textiles in the Iranian World 1400-1700, Oxford 2010. Wykłada na wydziale scenografii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i w Akademii Ślaskiej w Katowicach historię ubiorów i tkaniny artystycznej.  Członek Komisji Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności; członek Prezydium Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa; członek Komitetu Kostiumologicznego CCICOM, członek Stowarzyszenia Historyków Sztuki; współpracuje z Polskim Instytutem Studiów nad Sztuką Świata. Odznaczona srebrnym medalem Gloria Artis i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.