spektakl BARYKADA. RZECZ O POWSTANIU WARSZAWSKIM

19. edycja programu edukacyjno-kulturalnego LABIRYNT HISTORII, organizowanego w dniach 18-24 listopada 2024 roku przez Fundację Nomina Rosae, Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ oraz Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką w Nowym Sączu, zakończyła się wyjątkowym akcentem – premierą spektaklu BARYKADA. RZECZ O POWSTANIU WARSZAWSKIM Teatru Towarzystwa Dramatycznego.

Wydarzenie to, będące hołdem dla płonącej Warszawy, wpisało się w obchody 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego, oferując widzom głęboko poruszającą refleksję na temat heroizmu, ceny wolności i tragedii ludności cywilnej.

Przedstawienie powstało na podstawie scenariusza Witolda Pelki, w adaptacji i reżyserii Janusza Michalika. Na scenie wystąpili: Ewelina Łomnicka, Barbara Malaga, Dominika Rola, Iwona Znamirowska, Mikołaj Barnowski, Sławomir Bodziony, Filip Drożdż, Zbigniew Dziedzic, Zbigniew Kukla oraz Adam Ślepiak. Aktorzy w realistyczny, a zarazem poetycko-metaforyczny sposób ukazali obraz Warszawy w ostatnich dniach powstania, czyniąc osią spektaklu symbol ulicznej barykady.

W spektaklu wykorzystano utwory literackie, takie jak wiersze Anny Świrszczyńskiej, Artura Międzyrzeckiego, Jana Brzechwy, Tadeusza Szymy oraz fragmenty „Pamiętnika z powstania warszawskiego” Mirona Białoszewskiego. Ważnym elementem narracji była muzyka, obejmująca pieśni, takie jak „Marsz Mokotowa”, „Marsz Śródmieścia”, „Warszawskie dzieci” oraz „Warszawo, moja Warszawo”. Całość dopełniły archiwalne materiały wideo, zdjęcia i fragmenty audycji radiowych, w tym te autorstwa Jana Nowaka Jeziorańskiego z udziałem gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego.

„Barykada” to nie tylko opowieść o ostatnich dniach powstania warszawskiego, ale także głęboka refleksja nad jego sensem i ceną, jaką przyszło zapłacić mieszkańcom miasta. Twórcy, sięgając po słowa poetów i prozaików, pytają: czy barykady budowane z ruin mogły zmienić los Warszawy? Czy ofiara tysięcy ludzi była koniecznością, czy dramatycznym świadectwem ich niezłomności? Wiersze i teksty literackie, które wybrzmiewają w spektaklu, nadają tym pytaniom uniwersalny wymiar, czyniąc je wciąż aktualnymi i poruszającymi.

Finałowa „Barykada” jest zatem nie tylko widowiskiem artystycznym, lecz także ważnym głosem w debacie o dziedzictwie powstania warszawskiego. Twórcy spektaklu zadbali o to, by widzowie mogli nie tylko wczuć się w dramatyczną atmosferę sierpnia 1944 roku, ale także zastanowić się nad uniwersalnym znaczeniem wolności, jej granicami i trudnymi wyborami, które muszą podejmować społeczeństwa w obliczu zagrożenia. Tym samym spektakl w wyjątkowy sposób podsumował tegoroczną edycję LABIRYNTU HISTORII, łącząc sztukę i edukację w głęboko poruszającą całość.

relacja fotograficzna: Bartłomiej Wawrzyniak | MCK Sokół